Kiedy można zawiesić sprawę o rozwód?
Sprawa rozwodowa może zostać zawieszona w dwóch przypadkach:
- na zgodny wniosek małżonków – gdy oboje małżonkowie uznają, że chcą podjąć próbę ratowania małżeństwa i potrzebują dodatkowego czasu, np. na przeprowadzenie mediacji lub terapii, czy też podjęcia próby porozumienia się bez ingerencji osób trzecich;
- Z inicjatywy sądu – jeśli sąd uzna, że istnieją realne szanse (widoki) na pojednanie małżonków.
Celem zawieszenia jest umożliwienie małżonkom spokojnego przemyślenia decyzji o rozwodzie oraz podjęcia działań naprawczych w małżeństwie.
Zawieszenie sprawy rozwodowej na zgodny wniosek małżonków
Małżonkowie mogą złożyć wniosek o zawieszenie postępowania, jeśli chcą podjąć próbę ratowania małżeństwa. Wniosek ten należy złożyć w sądzie okręgowym prowadzącym sprawę, odpowiednio go uzasadniając, np. chęcią skorzystania z mediacji czy terapii małżeńskiej. Ważne jest, aby obie strony wyraziły zgodę na zawieszenie. Tak więc sąd po wpływie wniosku jednej ze stron o zawieszenie sprawy rozwodowej wyśle drugiej stronie pismo z zobowiązaniem do ustosunkowania się do wniosku o zawieszenie sprawy rozwodowej. Chcąc zawiesić postępowanie druga strona również powinna o to wnioskować. Zawieszenie na zgodny wniosek stron może trwać maksymalnie sześć miesięcy. Jeśli w tym czasie żadna ze stron nie złoży wniosku o podjęcie postępowania, sąd umorzy sprawę.
Zawieszenie z inicjatywy sądu
Sąd może samodzielnie zawiesić postępowanie, jeśli uzna, że istnieją szanse na utrzymanie małżeństwa. Takie zawieszenie może nastąpić tylko raz w toku postępowania i trwa co najmniej trzy miesiące, a maksymalnie dwanaście miesięcy. Jeśli po upływie tego czasu strony nie złożą wniosku o podjęcie postępowania, sąd umorzy sprawę.
Po co zawieszać sprawę rozwodową?
Zawieszenie sprawy rozwodowej przede wszystkim pozwala na:
- zyskanie czasu niezbędnego do przemyśleń decyzji o rozwodzie;
- uzyskanie dodatkowego czasu na skorzystanie z mediacji lub terapii małżeńskiej;
- uniknięcie niepotrzebnego zaostrzenia konfliktu w trakcie rozwodu;
- ochronę dobra dzieci w przypadku trudnej sytuacji rodzinnej.
Kiedy warto rozważyć zawieszenie postępowania?
Zawieszenie sprawy rozwodowej daje małżonkom dodatkowy czas na przemyślenie decyzji o rozwodzie i podjęcie ewentualnych działań mających na celu naprawę ich relacji. Jest to szczególnie istotne, gdy istnieje szansa na utrzymanie małżeństwa. Warto jednak pamiętać o tym, że zawieszenie postępowania może wydłużyć cały proces rozwodowy, dlatego też decyzję tę należy podjąć po dokładnym rozważeniu wszystkich za i przeciw.
Jakie są skutki zawieszenia sprawy o rozwód?
- postępowanie sądowe zostaje zawieszone (wstrzymane), co oznacza, że sąd nie podejmuje w tym czasie żadnych nowych działań w sprawie;
- sąd w okresie zawieszenia nie wyznacza kolejnych terminów sprawy;
- zawieszenie sprawy daje czas na ewentualne próby pojednania małżonków i podjęcie działań zmierzających ku ratowaniu małżeństwa;
Kto może wnioskować o zawieszenie sprawy o rozwód?
- małżonkowie(oboje na zgodny wniosek) – w sytuacji, gdy obie strony chcą zawieszenia postępowania rozwodowego;
- sąd– na podstawie własnej oceny sytuacji i dojścia do przekonania o możliwości pojednania małżonków;
Czy jest wymagana zgoda drugiego małżonka na zawieszenie sprawy o rozwód?
W przypadku chęci zawieszenia sprawy rozwodowej konieczna jest zgoda obu stron. Jeśli jeden z małżonków nie wyrazi zgody, sąd nie może zawiesić sprawy rozwodowej.
Jedna strona wprawdzie samodzielnie może wnioskować o zawieszenie sprawy rozwodowej, lecz bez zgody drugiego małżonka nie przyniesie to żadnych rezultatów.
Jaki jest termin podjęcia na nowo zawieszonej sprawy o rozwód?
Strony (małżonkowie) mogą wnioskować o podjęcie zawieszonego uprzednio postępowania rozwodowego nie wcześniej jednak niż po upływie trzech miesięcy od daty zawieszenia;
Jeśli żadna ze stron nie złoży wniosku o podjęcie postępowania w ciągu sześciu miesięcy (lub maksymalnego czasu zawieszenia określonego przez sąd), sprawa zostanie umorzona.
Jaki jest skutek braku działań w przypadku zawieszenia sprawy o rozwód?
Jeśli w terminie wyznaczonym przez sąd (zazwyczaj do sześciu miesięcy) żadna ze stron nie złoży wniosku o podjęcie postępowania, sprawa zostaje umorzona. W praktyce oznacza to, że małżonkowie nadal pozostają formalnie w związku małżeńskim, a cała sprawa o rozwód kończy się bez wyroku.
Czy należy wnieść opłatę od wniosku o zawieszenie sprawy o rozwód bądź wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania w sprawie o rozwód?
Zarówno wniosek o zawieszenie postępowania jak też wniosek o podjęcie zawieszonej sprawy rozwodowej nie podlegają opłacie.
Czy można zaskarżyć postanowienie sądu o zawieszeniu sprawy rozwodowej ?
Jeśli jedna ze stron nie zgadza się z postanowieniem sądu o zawieszeniu sprawy rozwodowej, ma prawo złożyć zażalenie.
Podstawy do złożenia zażalenia:
- Brak przesłanek do zawieszenia: Jeśli strona uważa, że sąd nieprawidłowo ocenił możliwość pojednania małżonków.
- Naruszenie procedury: Gdy decyzja o zawieszeniu została podjęta z naruszeniem przepisów prawa cywilnego procesowego.
Procedura składania zażalenia:
- Termin: zażalenie należy złożyć w terminie tygodnia od doręczenia postanowienia o zawieszeniu postępowania;
- Forma: pismo musi zawierać oznaczenie sądu, stron, sygnaturę akt oraz uzasadnienie;
- Adresat: zażalenie składa się do sądu, który wydał postanowienie, ale rozpoznaje je sąd wyższej instancji, w przypadku rozwodu będzie to sąd apelacyjny;
Z praktycznego punktu widzenia, warto rozważyć czy składać zażalenie, czy nie lepiej poczekać 3 miesiące i złożyć wniosek o podjęcie postępowania rozwodowego. Czas rozpoznania zażalenia w sądzie wyższej instancji może być znacznie dłuższy.
Zaprzeczenie ojcostwa a zawieszenie sprawy o rozwód
Jedną z przyczyn uzasadniającą złożenie wniosku o zawieszenie sprawy rozwodowej jest konieczność rozpoznania sprawy o zaprzeczenie ojcostwa (pozew o zaprzeczenie ojcostwa składa się do sądu rodzinnego). W takiej sytuacji zawisła już sprawa rozwodowa musi być zawieszona do czasu zakończenia sprawy o zaprzeczenie ojcostwa. Pozew o zaprzeczenie ojcostwa może złożyć zarówno ojciec jak i matka. Ma to duże znaczenie, ponieważ w polskim prawie istnieje domniemanie ojcostwa męża matki. Istnieją jednak sytuacje, kiedy dziecko nie pochodzi od męża – ojcem jest bowiem inny mężczyzna. Dopóki ojcostwo nie zostanie zaprzeczone sąd w wyroku rozwodowym musi orzekać o alimentach, władzy rodzicielskiej, czy też o kontaktach z dzieckiem co do mężczyzny, który nie jest ojcem dziecka.
Czy po umorzeniu sprawy o rozwód można złożyć nowy pozew o rozwód?
Po umorzeniu sprawy o rozwód każdy z małżonków może ponownie wnieść pozew rozwodowy. W takim przypadku sprawa rozwodowa rozpoczyna się od początku, a sąd nowo ocenia sytuację małżonków i przedstawione w sprawie dowody.
autor: adwokat Damian Dobosz, styczeń 2025
Kancelaria Adwokacka w Częstochowie i w Lublińcu
W sprawach rozwodowych warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w tego typu sprawach (rozwodach), aby uzyskać szczegółowe informacje oraz wsparcie przy rozwodzie. Zapraszam do kontaktu z naszą Kancelarią.
